Kalkulator inflacji
Parametry
Wyniki
Opis
Kalkulator Inflacji pozwala na orientacyjne obliczenie jak konkretna kwota traci swoją wartość z biegiem czasu oraz ile wynosi skumulowana inflacja, opierając się na danych z GUS dla PLN lub na indeksie Big Maca. Dodatkowo można sprawdzić jaka jest równowartość kwoty początkowej wyrażona w dzisiejszych pieniądzach, co może być potrzebne do wyliczenia waloryzacji. Kalkulator opiera się na historycznych danych, ale dla przyszłości ma możliwość zasymulowania różnych scenariuszy.
Inflacja
Inflacja to proces wzrostu cen w gospodarce. Zwykle jest to wypadkowa wzrostu podaży pieniądza oraz zwiększonej szybkości jego obiegu. Może
prowadzić do ucieczki pieniędzy z danego rynku. Razem z recesją gospodarczą tworzy slumpflacje, w czasie stagnacji - stagflacje. Wiele
osób źle rozumie tą miarę. Gdy słyszymy, że inflacja wynosi 2% to nie oznacza że nasze pieniądze są o 2% mniej warte - tracą one 1,96%. Przy niskich
procentach te różnice są pomijalne. Jednak przy coraz większych wartościach rozbieżność rośnie. Dla inflacji 10% - 9,09%, 20% - 16,6%, 100% - 50%.
Wzór na obliczenie inflacji to cena obecna podzielona przez cenę poprzednią.
Rodzaje inflacji
- Deflacja - Inflacja ujemna
- Inflacja pełzająca - nie przekracza 5% rocznie
- Inflacja krocząca - ok. 5 – 10% rocznie
- Inflacja galopującą - od 10% - 150% rocznie
- Hiperinflacja - przekracza 150% rocznie
Inflacja miesięczna
Jest to odniesienie obecnych cen do poziomu cen w miesiącu poprzednim. Inflacja miesięczna jest bardziej chaotyczna, cechuje się większą sezonowością. Powoduje to trudności w porównywaniu, jednak dobrze nadaje się do obliczeń i to właśnie ona jest używana w tym kalkulatorze.
Inflacja roczna
Jest to odniesienie obecnych cen do poziomu cen przed rokiem np. sierpień 2022 do sierpnia 2021. Jest miarą inflacji o której słyszymy najczęściej.
W niej wyrażony jest cel inflacyjny, wiele umów, opłat, czynszów jest waloryzowana właśnie o nią.
Aby obliczyć inflację roczną z inflacji miesięcznych należy: pomnożyć przez siebie wszystkie miesięczne wartości.
Przykład dla roku 2017:
1,004×1,003×0,999×1,003×1,000×0,998×0,998×0,999×1,004×1,005×1,005×1,002 ≈ 1.021
Problemem jest tego wskaźnika jest to fakt iż kolejny odczyt inflacji rocznej może sugerować spadek, mimo że ceny w ciągu miesiąca wzrosły. W tabeli
poniżej widać że w drugim roku ceny z miesiąca na miesiąc rosną, ale inflacja roczna momentami spada.
Rok | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 100 | 100 | 100 | 100 | 110 | 105 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 |
2 | 101 | 102 | 103 | 104 | 105 | 106 | 107 | 108 | 109 | 110 | 111 | 112 |
rdr | 1% | 2% | 3% | 4% | -4,6% | ,95% | 7% | 8% | 9% | 10% | 11% | 12% |
Inflacja średnioroczna
To odniesienie średniego poziomu cen w danym roku do średniego poziomu cen w roku poprzednim. Nie jest to po prostu średnia inflacji rocznych. Zwykle przy mało dynamicznych zmianach różnice pomiędzy nimi nie są duże. Jej cechą jest bezwładność w stosunku do inflacji rocznej. Jest głównie stosowana w założeniach do ustawy budżetowej.
Przykład liczbowy
Rok | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | średnia cen |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 110 | 110 | 110 | 110 | 110 | 110 | 105 |
2 | 110 | 110 | 110 | 110 | 110 | 110 | 110 | 110 | 110 | 110 | 110 | 130 | 111,8 |
rdr | 10% | 10% | 10% | 10% | 10% | 10% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 18,2% | 6,5% |
W tabeli powyżej przedstawiono hipotetyczny przykład dwóch lat aby zobrazować wadę miary inflacji średniorocznej. Mimo że inflacja grudzień do grudnia wyniosła 18,2% to inflacja średnioroczna wyniosła tylko 6,5%. Dzieje się tak gdyż skok cenowy wystąpił pod koniec roku więc nie wpłynął w znaczący sposób na średnią cen w danym roku. Analogicznie gdyby pod koniec roku wystąpił nagły spadek to nie byłbym on dobrze odzwierciedlony w wyniku.
Inflacja wg indeksu Big Mac
Nieformalna miara parytetu siły nabywczej wprowadzony przez brytyjski tygodnik „The Economist” we wrześniu 1986. W Polsce dane są od lipca 1992 gdy Big Mac kosztował 2,5zł. Inflacja według tego indeksu jest obliczana tylko na podstawie ceny Big Maca, a nie jak w przypadku GUSu na podstawie koszyka zakupowego.